به گزارش "راهبرد معاصر"؛ در آخرین روزهای کاری مجلس دهم برخی نمایندگان برای استانی کردن انتخابات به صرافت افتاده اند. درحالیکه حفره های عمیق حاضر در این طرح و مردود شدن آن توسط شورای نگهبان قابل پیش بینی است، سوال اینجاست که چرا برخی نمایدگان همچنان به تحقق این طرح پافشاری می کنند. درست است که تلاش های برخی نمایندگان برامده از جریانهایسیاسی خاص در راستای تحقق این طرح در مجالس پنجم و ششم به بن بست رسید، اما در مجالس، هفتم و نهم دست رد شورای نگهبان طرح تهیه شده نمایندگان را ابتر کرد که البته این شورا پشت رفتار خود ادله متقن ارائه کرد.
نگرش سیاسی بهانه ای برای تنظیم یک طرح
شوربختانه برخی جریان های سیاسی در راستای نیل به اهداف مدنظر خویش مصالح و منافع ملی را به دست فراموشی می سپرند و گاهی نیز با اعلام علنی آن برش هایی از کنشگری سیاسی خود را نیز به منصه ظهور می رسانند. همین امروز بود که تاجرنیا فعال سیاسی اصلاح طلب اینگونه از مزیت های برگزاری انتخابات به شکل استانی برای اصلاح طلبان رونمایی کرد: « در برگزاری انتخابات مجلس به شکل استانی، هر چقدر جمعیت شهری یک استان بالاتر باشد اصلاح طلبان می توانند رأی بیشتری را به خود اختصاص دهند.» هر چند این فعال اصلاح طلب گستردگی جمعیت روستایی در یک استان را ناظر به برگزاری انتخابات در قالب استانی، به سود اصولگرایان می داند، اما آن چیزی که می توان از اصرار وی و دیگر فعاالان برخی طیف های سیاسی ارزیابی کرد، فشار به مجلس برای تنظیم ساختارهای قوانین جهت بهره برداری سیاسی است. این در حالیست که در بطن این طرح آسیب های فراوانی وجود دارد که با آنچه به صلاح کشور و مردم است، در تعارض کامل قرار دارد.
تکیه سلبریتی های سیاسی بر کرسی سبز بهارستان
یکی از اهم ایرادات وارده به این طرح، ورود افراد صرفا چهره به بهارستان است. همین عامل سبب می شود تا پیوندهای بین لابی های قدرت و ثروت با نامزدهایی که قرار است نماینده مردم باشند، افزایش پیدا کند. در چنین شرایطی شکل گیری و در هم تنیدگی گعده های قدرت و ثروت برای بستن لیست های انتخاباتی شدت می یابد و نماینده ای که قصد ورود به مجلس را داشته باشد، لاجرم می بایست تن به قواعد از پیش نوشته شده ی مغایر با اخلاق سیاسی و شرعی دهد. اگر در ساختار فعلی فردی توانمند و البته گمنام توانایی ورود به بهارستان از حوزه انتخابیه ای کوچک را داراست و قابلیت عملیاتی کردن مطالبات افکارعمومی حاضر در حوزه انتخابیه خود را دارد، این شرایط در سبک طراحی شده برخی نمایندگان، دیگر شدنی نخواهد بود.
کم رنگ شدن ارتباط مردم با حاکمیت
یکی از ابزارهای ارتباط مردم با بدنه حاکمیت، شکل گیری این ارتباط از طریق نمایندگان شهرها و روستاها است. در حقیقت افکارعمومی، به ویژه مردم روستاها و شهرهای کوچک، حلقه ارتباطی میان خود و حاکمیت را نمایندگانی می دانند که بیشترین قرابت فرهنگی و بومی را با او دارند. این موضوع در استان ها و شهرهایی که با تنوع فرهنگی و قومیتی روبرو هستند به شکل تصاعدی از درجه اهمیت بالایی برخوردار می شود. طرح استانی شدن انتخابات به شکل عینی بستر را برای قطع این پل ارتباطی فراهم خواهد کرد و عملا زمینه ارتباط نزدیک بین جامعه و حاکمیت را کاهش خواهد داد و همین موضوضع سبب کم رنگ شدن قرابت افکارعمومی با ساختار نظام و هرم قدرت خواهد شد.
خطر کاهش مشارکت های مردمی در انتخابات
« یکی از جاهائی که مردم میتوانند حضورشان را نشان بدهند، همین انتخابات است. نه از حالا، از مدتی قبل شروع کرده اند؛ که شاید کاری کنند که در این انتخابات، حضور مردم کم شود. میشنوید دیگر، می بینید؛ حالا در آن مقداری که به گوش مردم میرسد، به چشم مردم میرسد، در مطبوعات و در رسانه های گوناگون، دشمنان ما، از آن صدر گرفته است، که مرکز و قرارگاه فرماندهی جبهۀکفر و استکبار است، تا این پادوها و ایادی کوچک و پیاده نظامشان که همه جا پخشند - اینجا هم هستند، بیرون هم هستند - همۀتلاششان این است که کاری کنند که مردم در این انتخابات شرکت نکنند.» این جملات بخشی از فرمایشات مقام معظم رهبری در سال 90 و در سالروز قیام 19 دی مردم قم مطرح شد. تلاش معارضین برای کم رنگ حضور مردم در انتخابات و تجلی مردم سالاری در نظام اسلامی ست از دیرباز در دستور کار دشمنان بوده و هست. در این میان اشتباه محاسباتی و رفتارهای سیاسی به دور از آینده نگری و چشم انداز روشن می تواند به شکل ناخواسته در جهت مطالبات جبهه معارض سوق پیدا کند. آنچه مشخص است اینکه کاهش قرابت مردم با حاکمیت به شکل بدیهی، بستر را برای کاهش مشارکت مردم در انتخابات فراهم خواهد کرد. از سوی دیگر، کاهش انگیزه های مردمی به واسطه قاعده رای آوری لیست ها در کلانشهرها نیز خود زمینه کاهش حضور مردم شهرهای کوچک تر و روستاها را فراهم خواهد آورد. باید منتظر ماند و دید تا جزئیات بیشتری از طرح مطلوب نمایندگان رسانه ای شود، اما کلیت طرح گویای تعارض طرح مذکور با منافع ملی است و می بایست با حساسیت بیشتری مورد مداقه قرار گیرد.